Haftanın Olgusu

Haftanın Olgusu-180 (3 Mart 2025)

Haftanın Olgusu

Editör

Dr. Burçak Çakır Peköz
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Radyoloji Anabilim Dalı

3 Mart 2025

ÖyküYanıtlarBulgularAyırıcı TanıTanıTartışmaKaynaklar

44 yaş, E
Akut gelişen bilinç bozukluğu

Doç. Dr. Ömer KAYA
Dr. Erolcan DATLI
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi
Radyoloji Anabilim Dalı

Olgu için verilen yanıtlar

  1. Metanol ilişkili ensefalopati( 15 kişi)
  2. Alexander hastalığı (1 kişi)
  3. Otoimmün ensefalit (1 kişi)
  4. Posterior reversibl ensefalopati sendromu (1 kişi)
  1. Aksiyel FLAIR görüntüde (A), bilateral frontal subkortikal beyaz cevherde ve putaminal düzeylerde sinyal artışı izlenmektedir (mavi oklar).
  2. Aksiyel T1A görüntüde (B), bilateral frontal subkortikal beyaz cevherde ve putaminal düzeylerde düşük sinyalli görünüm izlenmektedir (yeşil oklar)
  3. Aksiyel DWI görüntülerde (C), bilateral frontal subkortikal beyaz cevherde ve putaminal düzeylerde yer yer diffüzyon kısıtlanması mevcuttur (mor oklar).
  4. Aksiyel T1A kontrastlı görüntüde (D), bilateral frontal subkortikalbeyaz cevherde ve putaminal düzeylerde yoğun heterojen kontrastlanma izlenmektedir (kırmızı oklar).
  1. Mitokondriyal ensefalopatiler
  2. Karbonmonoksit nörotoksisitesi
  3. Organofosfat nörotoksisitesi
  4. Creutzfeldt-Jakob hastalığı
  5. Wilson hastalığı
  6. Paratiroid bozuklukları
  7. Wernicke ensefalopatisi
  8. Üremik ensefalopati
  9. Hepatik ensefalopati
  10. Diyabetik striatopati
  11. Metanol ilişkili ensefalopati

Metanol İlişkili Ensefalopati

Metanol İlişkili Ensefalopati

  1. Metanol zehirlenmesi, endüstriyel çözücülerin veya temizlik ve antifriz sıvılarının kazayla ya da intihar amaçlı kullanılması veya hileli alkollü içeceklerin içilmesiyle oluşur.
  2. Şiddetli metabolik asidoz, körlük, kalıcı nörolojik işlev bozukluklarına neden olabilir ve ölümle sonuçlanabilir.
  3. Metil alkol oral yolla, inhalasyon veya cilt yoluyla emilebilen bir maddedir. Farklı yollardan maruziyetlerle bildirilmiş ağır zehirlenme vakaları mevcuttur.
  4. Vücuda dışarıdan alınan metanolün 8-10 ml’si bile toksiktir. Yaklaşık 25-30 ml kalıcı körlüğe neden olabilecek zehirlenme tablosuna yol açabilir. 1 ml/kg ya da 100 ml metanol alımı ise ölümcüldür. 
  5. Metil alkol oral yolla alındığında, mide mukozasından çok hızlı bir şekilde emilmekte ve plazma pik konsantrasyonuna yaklaşık 30-60 dakika içerisinde ulaşmaktadır.
  6. BT akut değerlendirmede kullanılabilir. MR görüntüleme, metanolün santral sinir sistemindeki etkilerini göstermede oldukça yararlıdır.

Görüntüleme Bulguları

  1. BT
    • Putamende bilateral hipodansite olarak görülür ve putaminal nekrozu yansıtır. Hemoraji varlığında hiperdansiteler görülebilir.
    • Ayrıca serebral beyaz cevherde yaygın hipodansiteler ve kanamalar izlenebilir.
  2. MR
    • Sıklıkla tutulum bölgeleri putamen ve subkortikal beyaz cevher olmakla birlikte, optik sinir ve serebellum gibi bölgelerde de tutulum görülebilir.
    • T1: Kanamanın varlığına bağlı olarak değişken sinyal (kanama varsa yüksek sinyal, yoksa düşük sinyal), 
    • T2/FLAIR:  Akut dönemde yüksek sinyal, kronik dönemde lökoensefalomalazik değişiklikler,
    • DWI:  Akut dönemde difüzyon kısıtlanması,
    • T1 C+ (Gd): Değişken,
    • MRS: NAA kaybı ve laktat piki izlenebilir.

Tartışma

  1. Sunulan olguda kaçak alkol kullanma öyküsü bulunmaktadır ve bunu takiben nörolojik bulgular gelişmiştir.
  2. Metanol zehirlenmesinde, 12 ila 24 saatlik latent bir periyodun ardından metanol, kısmen alınan dozun miktarına bağlı olarak, formik asit ve formaldehitin toksikmetabolitlerine dönüşür. 
  3. Bu metabolitler, özellikle bazal ganglionlar ve optik sinirler olmak üzere santral sinir sistemi üzerinde ciddi toksik etkilere neden olarak ciddi metabolik asidozayol açar.
  4. Acil değerlendirmede BT, tutulum alanlarını tespit etmek ve eşlikçi hemorajiyigöstermek amacıyla kullanılabilir.
  5. Ancak tutulumun yaygınlığını değerlendirmek ve ayırıcı tanıda yer alan durumları ekarte etmek için MRG çok yararlıdır. DWI ile akut etkilenme değerlendirilebilir. MRS ise demiyelinizasyona bağlı NAA kaybı ve nekroza bağlı laktat piklerinin gösterilebilmesine olanak sağlar.
  6. En belirgin radyolojik bulgu putaminal tutulum ve eşlik edebilen hemorajidir. Olgumuzda ise hemoraji saptanmamış olup literatürde hemorajinin eşlik etmeyebileceği vurgulanmıştır (Blanco M et al. 2006;27:452-4).
  7. Beyaz cevherde sıklıkla oksipital ve posterior tutulum görülse de olgumuzda olduğu gibi frontal tutulumun olduğu olgular da bildirilmiştir (Örgüç Ş ve ark. Türk Nöroloji Dergisi. 2004;10:141-4).
  8. Tedavide, IV etanol uygulaması metanol dehidrojenasyonunu engeller. HCO3 replasmanı metabolik asidozu düzeltmek için esastır. Tedavide hastanın yaşamsal parametrelerini stabilize etmek çok önemlidir. Erken müdahale prognozaçısından oldukça değerlidir, ancak prognoz genellikle kötüdür ve körlük ya da ölüm nadir değildir.
  • Halavaara J, Valanne L, Setala K. Neuroimaging supports the clinical diagnosis of methanol poisoning. Neuroradiol. 2002;44:924-8.
  • Camurcuoglu E, Halefoglu AM. CT and MR Imaging Findings in MethanolIntoxication Manifesting with Bilateral Severe Basal Ganglia and CerebralInvolvement. J Belg Soc Radiol. 2022;106:66.
  • Blanco M, Casado R, Vazquez F, Pumar JM. CT and MR imaging findings in methanol intoxication. AJNR Am J Neuroradiol. 2006;27:452-4.
  • Azeemuddin M, Naqi R. MRI findings in methanol intoxication: a report of three cases. J Pak Med Assoc. 2012;62:1099-101.
  • Gómez Perera S, Rodríguez Talavera I, Tapia Quijada HE, et al. Secondary visualloss due to inhalation and cutaneous poisoning by methanol and toluene. Presentationof a clinical case. Archivos de la Sociedad Espanola de Oftalmologia. 2020;95:231-5.
  • Hovda KE, Lao YE, Gadeholt G, et al. Formate test for bedside diagnosis of methanol poisoning. Basic Clin Pharmacol Toxicol. 2021;129:86-8.
  • Gaul HP, Wallace CJ, Auer RN, Fong TC. MR findings in methanol intoxication. AJNR Am J Neuroradiol. 1995;16:1783–6.
  • Çomoglu S, Özen B, Özbakır . Methanol intoxication with bilateral basal gangliainfarct. Australas Radiol. 2001;45:357-8
  • Örgüç Ş, Işlak S, Tarhan S, Tezcan Keleş G, Papuşçu Y. Metil alkol intoksikasyonunda manyetik rezonans görüntüleme. Türk Nöroloji Dergisi. 2004;10:141-4.

Cahit Güçlü

TNRD